ΔΕΣΜΟΙ ΑΙΜΑΤΟΣ

Αιμοδότες

ΔΕΣΜΟΙ ΑΙΜΑΤΟΣ
Κατηγορίες αιμοδοτών

Ορισμός εθελοντικής μη αμειβόμενης αιμοδοσίας.

Η αιμοδοσία θεωρείται «εθελοντική και μη αμειβόμενη» αν ο αιμοδότης δίνει το αίμα με τη θέληση του/της, χωρίς να δέχεται αμοιβή, είτε σε χρήμα είτε σε άλλο είδος που θεωρείται ότι υποκαθιστά το χρήμα.

Στην αμειβόμενη αιμοδοσία περιλαμβάνεται και άδεια από την εργασία, αν υπερβαίνει το χρόνο που απαιτείται για την αιμοδοσία κα τη μεταφορά.

Μικρά δώρα όπως αναψυκτικά και μεταφορικά, δεν αντιβαίνουν στους όρους της εθελοντικής, μη αμειβόμενης αιμοδοσίας.

(Σύσταση R (88)4 περί ευθυνών των υγειονομικών αρχών στον τομέα αιμοδοσίας)

Σε μερικές περιπτώσεις, το να δώσεις αίμα για δική σου χρήση (μετάγγιση) μπορεί να αποτελεί μία εναλλακτική λύση μετάγγισης. Αυτή λέγεται αυτόλογη μετάγγιση: προσφέρεις το δικό σου αίμα προκειμένου να το μεταγγιστείς το επόμενο άμεσο χρονικό διάστημα.

Πότε μπορεί να γίνει;

Πρόκειται να χειρουργηθείς; Εάν ο ιατρός σου πιστεύει ότι θα χρειασθείς αίμα, τότε μπορείς να συζητήσεις το θέμα της αυτόλογης προκατάθεσης αίματος. Οι έγκυες γυναίκες μπορούν να συμπεριληφθούν με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχουν επιπλοκές κατά τη κύηση.

Μπορείς να συμμετέχεις σε πρόγραμμα αυτόλογης προκατάθεσης εάν:

  • ο χειρουργός σου προβλέπει ότι θα χρειαστείς αίμα και συμφωνεί με τη διαδικασία
  • η γενικότερη κατάσταση της υγείας σου το επιτρέπει και συμφωνεί για αυτό ο ιατρός της αιμοδοσίας
  • είσαι μεταξύ 12 και 70 ετών και ζυγίζεις τουλάχιστον 50kg
  • πληρείς τις περισσότερες από τις προϋποθέσεις για μία απλή αιμοδοσία
  • η αρτηριακή σου πίεση και οι σφίξεις σου είναι φυσιολογικές
  • τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης σου είναι από 11g και πάνω

Ποιος δεν μπορεί να συμμετέχει;

Δεν μπορείς να συμμετέχεις σε πρόγραμμα αυτόλογης προκατάθεσης αίματος εάν:

  • έχεις ιστορικό καρδιοπάθειας, ανευρύσματος ή εγκεφαλικού
  • έχεις παθήσεις αναπνευστικού όπως άσθμα ή πνευμονικό εμφύσημα
  • μη καλά ρυθμιζόμενο ινσουλίνο-εξαρτώμενο διαβήτη
  • σπασμούς κατά την παιδική ηλικία
  • μερικές μορφές καρκίνου, αιμορραγικές διαταραχές  και άλλες αιματολογικές κακοήθειες
  • οδοντικές εργασίες τρείς ημέρες ή λιγότερο πριν την αιμοδοσία
  • πρόσφατη αγωγή με αντιβιοτικά ή λοίμωξη, εκτός και εάν σου επιτραπεί μετά από λεπτομερή ιατρικό έλεγχο

Υπάρχουν εξαιρέσεις όπου άτομα με αυτές τις καταστάσεις μπορούν να συμμετέχουν σε πρόγραμμα αυτόλογης υπό την επίβλεψη εξειδικευμένου προσωπικού  και του ειδικού ιατρού.

Ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της αυτόλογης είναι ότι θα μεταγγιστείς με το δικό σου αίμα κι αυτό θα είναι διαθέσιμο όταν θα το χρειαστείς. Επίσης δεν υπάρχει ο κίνδυνος ανεπιθύμητων παρενεργειών λόγω ασυμβατότητας ή πιθανότητα μετάδοσης λοιμώξεων.

Από την άλλη πλευρά, η όλη διαδικασία είναι σχετικά χρονοβόρα λόγω των ειδικών διαδικασιών, συλλογής και αποθήκευσης, που πρέπει να τηρούνται. Επιπλέον το αίμα σου μπορεί να λήξει εάν για κάποιο λόγο αναβληθεί το χειρουργείο σου. Επιπλέον εάν κατά τη διάρκεια του χειρουργείου σου αιμορραγήσεις και χρειαστείς περισσότερο αίμα τότε ο χειρούργος θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει και άλλο αίμα, εκτός από το δικό σου.

Άλλα σημαντικά θέματα

  • Το αίμα που προέρχεται από αυτόλογη προκατάθεση δεν μπορεί να ενταχτεί στο απόθεμα αιμάτων της αιμοδοσίας, εάν εσύ δεν το χρειαστείς. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν ο δότης ήταν προηγουμένως εθελοντής αιμοδότης και πληρούσε τα κριτήρια αιμοδοσίας.
  • Ακόμη και εάν ο θεράπων ιατρός συστήνει την αυτόλογη, η αιμοδοσία διατηρεί το δικαίωμα να μην δεχθεί να την πραγματοποιήσει εάν πιστεύει ότι δεν πληρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις.

Πιστεύεις ότι μπορείς να ενταχθείς σε πρόγραμμα αυτόλογης;
Επικοινώνησε με τον ιατρό σου και μετά με την αιμοδοσία του νοσοκομείου όπου θα χειρουργηθείς και συζήτησε το με τον υπεύθυνο ιατρό.

Σε πολύ ειδικές περιπτώσεις επιτρέπεται η κατευθυνόμενη αιμοδοσία. Αυτή χρειάζεται όταν κάποιος ασθενής (συνήθως πολυμεταγγιζόμενος) χρειάζεται αίμα πολύ συγκεκριμένης ομάδας (ίδιας με τη δική σου και σε άλλο σύστημα ομάδων εκτός από το ΑΒΟ και Ρέζους), και το οποίο δεν υπάρχει τη συγκεκριμένη στιγμή στα διαθέσιμα αποθέματα αίματος.

Πότε επιτρέπεται;

Όπως η αυτόλογη προκατάθεση έτσι και η κατευθυνόμενη αιμοδοσία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά στο εθελοντικά προσφερόμενο αίμα, αλλά μόνο για ειδικές περιπτώσεις.

Πως μπορεί να πραγματοποιηθεί;

Η κατευθυνόμενη αιμοδοσία (designated donation) απαιτεί ακριβή προγραμματισμό. Πριν πραγματοποιηθεί η μετάγγιση, χρειάζεται να ελεγχθούν και επεξεργαστούν οι συγκεκριμένες μονάδες αίματος. Ο αιμοδότης και σε αυτή την περίπτωση πρέπει να πληροί τις γενικές προϋποθέσεις που ισχύουν για τους κανονικούς εθελοντές αιμοδότες.

Μιλάμε για προσφορά αιμοπεταλίων, γνωστή σαν αιμοπεταλιαφαίρεση, όταν τα αιμοπετάλια, συλλέγονται επιλεκτικά από το αίμα του εθελοντή αιμοδότη. Αποθηκεύονται και μεταγγίζονται σε ειδικές ομάδες ασθενών.

Η διαδικασία

Όπως και για κάθε προσφορά αίματος έτσι και σε αυτή την περίπτωση οι δότες πρέπει να πληρούν τα συγκεκριμένα κριτήρια αποδοχής. Ολικό αίμα συλλέγεται σχεδόν με τον ίδιο τρόπο (μέσω ειδικού μηχανήματος)  όπως και σε μια απλή αιμοδοσία και στην συνέχεια διαχωρίζεται στα συστατικά του, πλάσμα, ερυθρά και αιμοπετάλια. Μόλις συλλεχθεί η κατάλληλη ποσότητα αιμοπεταλίων, τα ερυθρά και το πλάσμα επιστρέφονται πίσω στον αιμοδότη (μέσω της ίδιας γραμμής-δεν χρειάζεται άλλο τρύπημα). Η όλη διαδικασία διαρκεί περισσότερο από τη συνηθισμένη αιμοδοσία-περίπου μία ώρα.

Σχετικά με τα αιμοπετάλια

Τα αιμοπετάλια παίζουν σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος και προφυλάσσουν από σημαντική αιμορραγία. Οι μεταγγίσεις αιμοπεταλίων χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ασθενών με λευχαιμία, απλαστική αναιμία και άλλες αιματολογικές διαταραχές.

Χρόνος συντήρησης

Τα αιμοπετάλια που συλλέγονται έχουν μικρό χρόνο ζωής-μόλις πέντε ημέρες, για αυτόν τον λόγο πρέπει να συλλέγονται συχνότερα. Αυτή είναι και η αιτία που οι αιμοπεταλιοδότες καλούνται να προσφέρουν αιμοπετάλια νωρίτερα σε σχέση μα αυτούς που προσφέρουν ολικό αίμα.

Πως μπορεί να πραγματοποιηθεί;

Αιμοπεταλιαφαιρέσεις δεν πραγματοποιούν όλες οι υπηρεσίες αιμοδοσίας. Συνήθως οι υπηρεσίες που εξυπηρετούν αιματολογικούς ή ογκολογικούς ασθενείς, έχουν και τμήμα αιμοπεταλιαφαίρεσης. Διάβασε εδώ ποιες υπηρεσίες διαθέτουν τμήμα αιμοπεταλιαφαίρεσης. Πριν πάς στην αιμοδοσία επικοινώνησε με αυτήν για να μάθεις το πρόγραμμα.

Στην χώρα μας το 47% των αναγκών σε αίμα καλύπτεται από εθελοντές ενώ στην Ευρώπη σχεδόν το 100%

Ο άντρας μπορεί να προσφέρει αίμα μέχρι και 4 φορές το χρόνο ενώ η γυναίκα μέχρι και 3 φορές
 

Ένας δεν φτάνει. Χρειάζονται πολλοί. Όλοι μαζί να δώσουμε λίγη ελπίδα και ζωή.
Σε 5' σώζεις 2 ζωές

Μη διστάζεις. Δώσε λίγο αίμα.
Χάρισε τη χαρά της ζωής.
Γίνε και εσύ εθελοντής αιμοδότης ΤΩΡΑ!

Για να γίνω ΑΙΜΟΔΟΤΗΣ

Είσαι ήδη αιμοδότης;

Σε ευχαριστούμε και σε παρακαλούμε να συνεχίσεις να προσφέρεις αίμα όσο συχνά επιτρέπεται και μπορείς. Έλεγξε πότε οργανώνεται αιμοδοσία κοντά στην περιοχή σου, και διάβασε προσεκτικά για τους παράγοντες που μπορεί να μην σου επιτρέψουν να προσφέρεις το αίμα σου.

Επερχόμενες Δράσεις

Ημερολόγιο Αιμοδοσιών

Μαρτίου 2024
Δ Τ Τ Π Π Σ Κ
1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31